Za sterowane przepływem prądu w instalacjach elektrycznych odpowiadają styczniki modułowe, które są szeroko wykorzystywane w systemach inteligentnego domu. Warto dokładnie zapoznać się z nich budową i sposobem działania.
Co to jest stycznik modułowy?
Należy on do grupy tak zwanych aparatów wykonawczych. W tym konkretnym przypadku, odpowiadają one za przepływ prądu. Stycznik jest rodzajem łącznika mechanicznego, montowanego przeważnie w szafkach sterowniczych. Służy do załączania oraz rozłączania obwodów elektrycznych.
Z czego składa się budowa stycznika modułowego? Wspomnieć należy przede wszystkim o stykach roboczych, które występują w parach (jednej lub kilku, w zależności od modelu). Istotnym elementem budowy stycznika (która odróżnia go od przekaźnika) jest komora gaszeniowa, w której dochodzi do gaszenia łuku elektrycznego, a to umożliwia załączanie i rozłączanie odbiorników o znacznie większej mocy niż w przypadku przekaźników instalacyjnych.
Ze względu na swoją budowę i umiejscowienie, styczniki otwierają lub blokują przepływ prądu w konkretnych obwodach. Co jednak najważniejsze, mogą one pracować w trudnych warunkach, związanych chociażby z dużymi obciążeniami (także o charakterze indukcyjnym).
To jednak nie wszystko, ponieważ styczniki modułowe wyróżniają się także niskim poborem prądu oraz odpornością na wysoką częstość łączeń. Wynika to między innymi z niewielkich rozmiarów styczników, a także użycie w ich produkcji materiałów wysokiej jakości. Mogą one pracować bezawaryjnie przez bardzo długi czas.
Stycznik modułowy – do czego służy?
Po analizie budowy stycznika modułowego, warto przejść do opisu jego działania. Nie jest on specjalnie skomplikowany. Najważniejszą funkcję pełni tu cewka elektromagnesu – to ona bowiem otwiera i zamyka styki stycznika.
Załączenie styków powoduje zamknięcie obwodu i przepływ prądu. Polega na zadziałaniu na cewkę stycznika napięcia o określonej wartości, co prowadzi do zamknięcia styków. Odwrotnym procesem jest otwarcie obwodu. Gdy napięcie na cewce spada, styki powracają do pierwotnej pozycji, przez co obwód zostaje otworzony..
Zastosowanie stycznika modułowego jest bardzo szerokie. Znacząco podnosi on efektywność oraz bezpieczeństwo działania instalacji elektrycznej. Z tego też względu można znaleźć go między innymi w:
- systemach sterowania ogrzewaniem i wentylacją,
- instalacjach oświetleniowych,
- obwodach silnikowych,
- układach załączania – na przykład syren, lamp oraz pomp wentylatorów.
Jak wybrać stycznik modułowy?
Na koniec warto jeszcze poruszyć temat wyboru poszczególnych modeli styczników modułowych. Wbrew pozorom, są one dość zróżnicowane pod względem parametrów technicznych.
Najważniejszymi kryteriami podziału są:
Maksymalny prąd styków stycznika – w przypadku styczników produkowanych przez firmę F&F mamy do czynienia z wykonaniami 25A, 40A, 63A oraz 100A.
Konfiguracja styków – styki zwierne lub rozłączne, kombinacje styków zwiernych i rozłącznych
Ilość torów prądowych – 2, 3 lub 4 tory prądowe
Napięcie zasilania cewki – 24V AC, 24V DC, 24V AC/DC oraz 230V AC
Najbardziej uniwersalnymi stycznikami będą te zasilane napięciem 24V AC/DC. W niskonapięciowych układach automatyki (np. jako elementy wykonawcze dla przekaźników czasowych i sterowników PLC) zastosowanie będą miały także styczniki z cewką na napięcie 24V DC.
Styczniki modułowe są cenione nie tylko za pewnego rodzaju uniwersalność zastosowania, ale również doskonałą efektywność pracy i budowę zapewniającą dłuższą żywotność. Dzięki nim, instalacje elektryczne nie tylko działają sprawniej, ale również są bezpieczniejsze. Zdecydowanie spada bowiem ryzyko wystąpienia awarii. Oczywiście zawsze należy dobierać czynniki do konkretnych zadań oraz warunków pracy – tyczy się to przede wszystkim podłączanego obciążenia.
Źródło: F&F – automatyka przemysłowa